Hangi geri dönüşüm sembollünün ne gibi zararları vardır?

Hangi geri dönüşüm sembollünün ne gibi zararları vardır?

1988 yılında yapılan uluslararası bir düzenlemeyle suların, yiyecek ve içeceklerin konduğu plastik kaplar birden yediye (1-7) kadar numaralandırılmaktadır. Bu numaralar genellikle şişelerin tabanında üçgen şeklindeki geri dönüşüm ambleminin içine yazılmaktadır. Bu sayı plastik maddenin ne tür bir ham maddeden yapıldığı hakkında bilgi verir.

 

1. PET(E) — Polietilen Teraftalat

• Kolayca geri dönüştürülebilir.
• Yaygın Kullanımı : Meşrubat ve su şişeleri, salata sosu ve bitkisel yağ şişeleri, fıstık ezmesi kavanoz, vb.
• Özellikleri : Ucuz, hafif, sağlam, temiz, güçlü

2. HDPE — Yüksek Yoğunluk Polietile 

• Pek çok geri dönüşüm programına uygundur.
• Birçok malzeme haline geri dönüştürülebilir çok yönlü plastiktir.
• Yaygın Kullanımı : Süt testiler, meyve suyu şişeleri, ev temizleme şişeler, şampuan şişeleri, bazı çöp ve alışveriş torbaları vb.
• Özellikleri : Sert, güçlü, nem engelleyici, gaz geçirgen

3. PVC — Polivinil Klorür 

• Temelde endüstriyel olarak geri dönüşümlü, fakat bazı plastik kereste üreticileri tarafından kabul edilir.
• Yaygın Kullanımı : Cam temizleyici ve deterjan şişeleri, şampuan şişeleri, açık gıda paketleme ve film, dış cephe kaplaması, pencere, boru sistemleri vb.
• Özellikleri : Çok sert, güçlü, çok amaçlı, harmanlanmaya uygun.

4. LDPE — Düşük Yoğunluk Polietilen 

• Genellikle geri dönüşümlü değil, ancak bazı programlar bu ürünleri kabul edebilir.
• Yaygın Kullanımı : Sıkılabilir şişeler; ekmek torbaları, gıda torbaları, kuru temizleme torbaları, alışveriş torbaları, kadın çantaları, giyim, halı, bazı ev eşyaları vb.
• Özellikleri : Kolayca işlenebilir, esnek, kolay kapatılabilir, nem engelleyici.

5. PP — Polipropilen 

• Bazı programlar bu ürünleri kabul edebilir.
• Yaygın Kullanımı : yoğurt kapları, mikrodalga kapları, margarin kutuları, şurup şişeleri, ketçap şişeleri, kapaklar, pipetler, ilaç şişeleri, vb.
•  Özellikleri : Yüksek erime noktalı, güçlü, sert, çok amaçlı, nem engelleyici.

6. PS — Polistiren 

• Bazı geri dönüşüm programları tarafından kabul edilebilir. Fakat geri dönüşümü zordur. Çoğu zaman geri dönüşümü yapılmaz.
• Yaygın Kullanımı : Tek kullanımlık tabak ve bardak, et tepsileri, yumurta kartonları, aspirin şişeleri, fıstık ambalajları vb.
• Özellikleri : Sert veya köpük ürünler yapmak için kullanılır.

7. Diğer Ürünler 

• Geri dönüşümlü değil, bazı geri dönüşüm programları yeni yeni kabul ediyor.
• Yaygın Kullanımı : 10-15 kg lık su kapları, güneş gözlükleri, DVD, bilgisayar kasaları, yiyecek kapları, naylon, kurşun geçirmez malzemeler vb.
• Özellikleri : Sert veya köpük ürünler yapmak için kullanılır.

Üzerinde herhangi bir numara olmayan plastik şişelerin hepsi 7 numara olarak kabul edilir. Bunların üretiminde akrilik, polikarbonat veya daha farklı malzemeler kullanılmış olabilir. Yine bu kaplar tek bir madde yerine birden fazla maddenin karışımıyla üretilmiş de olabilirler.

Hangi geri dönüşüm sembollünün ne gibi zararları vardır?

1 Numaralı Şişeler 

1 numara ile işaretlenmiş şişeler her zaman için tek kullanımlık olan şişelerdir. Bunlar hiçbir şekilde yeniden kullanılmamalı ve boşalmalarını takiben geri dönüşüm kutularına atılarak kullanımından kaçınılmalıdır.
7 Numaralı Şişeler 

• Bazı araştırmalar polikarbonat şişelerden, içlerinde bulunan sıvıya bisphenol-A (BPA) adı verilen kimyasal bir maddenin geçebileceğini saptamışlardır. Bu madde östrojen adı verilen hormonun etkilerini taklit edebilen bir maddedir. Deney hayvanlarında gerçekleştirilen çalışmalar BPA’nın üreme sistemi üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini göstermiştir.
• BPA deney hayvanlarında sperm sayılarının azalmasına neden olmaktadır ve meme dokusunda, meme kanserinin erken dönemlerine benzer değişikliklere neden olmaktadır. Bu araştırma her ne kadar sıçan ve farelerde gerçekleştirilmiş olsa da insanlarda da benzeri sonuçlarının olabileceği ileri sürülmektedir. Suya BPA geçişine neden olabileceği tespit edilen polycarbonate hammaddesi 7 ile numarandırılan şişelerde bulunabilir, ancak yukarıda da açıklandığı gibi 7 numaralı şişeler mutlaka polikarbonat içermek zorunda değillerdir ve ilk 6 numara türüne uymayan farklı bir malzemeden de yapılmış olabilirler.

3 Numaralı Şişeler 

• Yukarıda sayılan grup içerisinde kesin olarak içeceklerin saklanması amacıyla kullanılmaması önerilebilecek ürün grubu 3 nolu, yani polivinil klorürden elde edilen PVC şişelerdir. Normalde de PVC’nin bu amaçla kullanımına izin verilmemektedir. PVC’nin üretim, kullanım ve bertarafı sırasında çevreye dioksin (dioxin) yayıldığına dair bulgular vardır. Dioksin insan ve hayvanların yağ dokusunda birikmektedir. Kanserojen (kansere neden olan) olarak bilinen dioksin aynı zamanda vücudumuzun hormonal sistemini etkileyerek üreme fonkiyonlarını ve bağışıklık sistemini hasara uğratabilir.

Sonuç olarak; herhangi bir plastik ürün ile sunulan gıdayı alırken ilk işiniz altında bulunan numarayı kontrol etmek olmalı. Bağımsız ya da etrafında oklar olan bir üçgen içinde bu numarayı göreceksiniz. Eğer numara varsa kolay ama yoksa aman dikkat! Yoğurt kaplarında üçgen içinde 5 rakamı vardır. 5 rakamı poliproplendir ve zararsızdır. 5 rakamı şişe kapakları, pipetler, biberon, yoğurt kaplarında vardır. Zararsızdır. 1, 3, 6 ve 7 no`lu plastiklerden uzak durulmalı. Bunlar zararlıdır.